Lĩnh vực hoạt động

Lùi thời hạn hợp thức hóa nhà đất giấy tay đến bao giờ?

TTO – Bộ TN-MT sẽ yêu cầu các địa phương đẩy nhanh tiến độ cấp giấy hồng, cũng là một trong những điều kiện để người dân thực hiện dễ dàng các thủ tục chuyển nhượng hợp pháp, chấm dứt tình trạng mua bán giấy tay.

Người dân tại khu đất đường Ấp Đông, xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn (TP.HCM) không thể làm hồ sơ xin cấp sổ đỏ vì chủ đất dù đã bán đất nhưng sổ đỏ cũ lại đang thế chấp ở ngân hàng - Ảnh: D.PHAN
Người dân tại khu đất đường Ấp Đông, xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn (TP.HCM) không thể làm hồ sơ xin cấp sổ đỏ vì chủ đất dù đã bán đất nhưng sổ đỏ cũ lại đang thế chấp ở ngân hàng – Ảnh: D.PHAN

Đây không phải là lần đầu tiên quy định pháp luật lùi thời hạn hợp thức hóa nhà, đất mua bằng giấy tay. 

Nghị định 84 năm 2007 quy định những trường hợp chuyển nhượng quyền sử dụng đất bằng giấy tay (chưa hoàn thành các thủ tục về chuyển nhượng) trước ngày 1-7-2004 (ngày Luật đất đai 2003 có hiệu lực) thì được cấp giấy chủ quyền nhà, đất mà không buộc các bên phải làm thủ tục chuyển nhượng theo quy định.

Nghị định này cũng nêu rõ từ ngày 1-1-2008, người sử dụng đất phải có giấy chủ quyền mới được thực hiện các quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, tặng cho quyền sử dụng đất, thế chấp, góp vốn bằng quyền sử dụng đất.

Điều này đồng nghĩa với việc bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng phải hoàn thành các thủ tục chuyển nhượng thì mới được pháp luật chấp nhận.

Nghị định 43 năm 2014 hướng dẫn Luật đất đai 2013 theo tinh thần này, “chốt” thời hạn cuối cùng để chấp nhận việc chuyển nhượng đất bằng giấy tay là trước ngày 1-1-2008.

Đến nghị định 01 thì lùi thời hạn chấp nhận việc chuyển nhượng bằng giấy tay đến ngày 1-7-2014 (ngày Luật đất đai 2013 có hiệu lực).

Một cán bộ của Bộ Tài nguyên và môi trường cho rằng hiện số lượng nhà, đất không đủ điều kiện cấp giấy hồng trên toàn quốc còn khá nhiều.

Trong đó, số trường hợp không đủ điều kiện do mua bán, chuyển nhượng bằng giấy tay sau ngày 1-1-2008 chiếm số lượng lớn.

Vì vậy, việc lùi thời hạn hợp thức hóa chuyển nhượng đất bằng giấy tay sẽ giải quyết được lượng lớn số nhà, đất chưa đủ điều kiện cấp giấy hồng, vừa thực hiện mục tiêu cơ bản cấp xong giấy hồng do Chính phủ giao.

Bộ Tài nguyên và môi trường sẽ yêu cầu các địa phương đẩy nhanh tiến độ cấp giấy hồng cho người dân, cũng là một trong những điều kiện để người dân thực hiện dễ dàng các thủ tục chuyển nhượng một cách hợp pháp, chấm dứt tình trạng mua bán giấy tay.

“Về thủ tục hủy toàn bộ hoặc một phần giấy chủ quyền đất của chủ đất cũ, Bộ Tài nguyên và môi trường cũng sẽ có văn bản hướng dẫn các địa phương về việc này” – vị cán bộ này cho biết.

Bảo đảm quyền lợi của chủ đất cũ

Trước khi Luật đất đai 2013 có hiệu lực (1-7-2014), việc cấp giấy hồng cho nhà đất chuyển nhượng bằng giấy tay cũng đã được thực hiện dựa trên hướng dẫn của nghị định 84 năm 2007.

Việc này giải quyết được rất nhiều trường hợp chủ đất đã bán một phần hoặc toàn bộ thửa đất của mình cho một hay nhiều người mà vẫn còn giữ giấy hồng, giấy đỏ của nguyên thửa đất lớn hoặc không hợp tác với cơ quan chức năng để làm thủ tục chuyển nhượng sang tên cho người mua. 

Theo đó, nếu chủ cũ thửa đất đã bán hết khu đất thì cơ quan chức năng sẽ ra quyết định hủy giấy chủ quyền cũ, nếu chủ cũ chỉ bán một phần thì làm thủ tục chỉnh lý biến động trên giấy cũ. Mọi thủ tục đều được thông báo cho chủ đất cũ đăng báo trong vòng 30 ngày và niêm yết tại UBND xã, phường nơi có đất.

Tuy nhiên, sau khi Luật đất đai 2013 có hiệu lực thì việc cấp giấy chủ quyền cho những trường hợp như trên không còn được thực hiện vì hướng dẫn thủ tục chưa rõ ràng.

Hồ sơ giải quyết cho trường hợp này tồn đọng nhiều ở các quận, huyện vùng ven, đang có tốc độ đô thị hóa nhanh như Bình Tân, Bình Chánh, Hóc Môn, Cần Giờ… khiến cho người dân bức xúc.

Tháng 11-2016, Sở Tài nguyên và môi trường TP.HCM đã có văn bản gửi Tổng cục Quản lý đất đai nêu vấn đề này. Trong đó, sở này đề xuất thủ tục tương tự như thủ tục theo nghị định 84 trên và có những biện pháp bảo đảm quyền của chủ đất cũ nếu như có tranh chấp xảy ra. Nhưng đến nay, kiến nghị này chưa được Bộ Tài nguyên và môi trường phản hồi.

top